Rząd przyjął projekt noweli ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przedłożony przez ministra rodziny i polityki społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw, o czym poinformowały we wtorek podczas konferencji "Nie otwieraj drzwi przemocy" szefowa MRiPS Marlena Maląg i wiceminister rodziny, pełnomocnik rządu ds. równego traktowania Anna Schmidt.

Minister Maląg podziękowała wiceminister Schmidt za "determinację i upór" w przygotowaniu projektu. "To jest tak naprawdę tworzenie szerokiej koalicji na rzecz tego, byśmy czuli się bezpiecznie, aby nasze rodziny były bezpieczne, abyśmy przeciwdziałali negatywnym zachowaniom i zaopiekowali rodzinę" – powiedziała.

Zapewniła, że "dla rządu Zjednoczonej Prawicy polityka prorodzinna jest priorytetem". Wymieniła prowadzone od 2015 r. działania rządu, takie jak program 500 plus, rodzinny kapitał opiekuńczy i rozszerzenie programu "Maluch plus".

"To jest przede wszystkim zmiana myślenia o rodzinie. To jest inwestycja w rodzinę, inwestycja w przyszłość. Nowoczesne państwo musi być oparte na silnym fundamencie, a tym fundamentem jest dla nas rodzina" – podkreśliła minister Maląg. Jak dodała, realizacja tej polityki jest tworzona w porozumieniu z samorządami i organizacjami pozarządowymi.

Wiceminister Schmidt przypomniała, że pierwsza ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie weszła w życie w 2005 r. "W 2020 r. wprowadziliśmy przepisy, dzięki którym możliwa jest natychmiastowa izolacja sprawców przemocy od osób tej przemocy doznających" – wskazała.

Podkreśliła, że wciąż istnieje potrzeba dostosowania obowiązujących regulacji do zmieniających się uwarunkowań i wprowadzenie do porządku prawnego kompleksowych rozwiązań dotyczących zwiększenia skuteczności przeciwdziałania przemocy domowej oraz zniwelowania skali tego zjawiska.

Jak mówiła, przemoc dzieje się "ciągle jeszcze najczęściej w środowisku nierozumianym jako tradycyjna rodzina – partnerów, w środowiskach nieformalnych". "Także w związkach, które już nie istnieją, ale istnieje pewna forma relacji, więzi czy też uzależnienia psychicznego między partnerami, którzy już nie są ze sobą" – dodała.

"Rozszerzamy katalog osób objętych ochroną antyprzemocową na byłych partnerów, byłych małżonków, osoby, które nie mieszkają już w jednym gospodarstwie domowym. Mamy bowiem świadomość tego i na to wskazują statystyki, że często osoba, która opuściła środowisko, w którym dokonano aktu przemocy (...), pozostaje nadal pod psychicznym czy psychofizycznym wpływem sprawcy" – podkreśliła.

"Ważna zmiana to wprowadzenie pojęcia dziecka jako świadka przemocy. Do tej pory pochylaliśmy się nad dzieckiem w kategoriach ofiary, a więc małoletniego, który w sposób bezpośredni aktów przemocy doświadczał. Ale przecież wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, (...) że doświadczamy przemocy także w sposób pośredni. A więc bycie świadkiem przemocy, oglądanie jej w środowisku domowym przez małoletniego odciska ogromne piętno" – podkreśliła.

Zauważyła, że "przemoc ma naprawdę wiele twarzy i nie jest to już tylko przemoc psychiczna czy ta w najbardziej tradycyjnym znaczeniu słowa przemoc fizyczna". Dlatego, jak wskazała, projekt przyjęty przez Radę Ministrów zakłada rozszerzenie definicji przemocy domowej o przemoc ekonomiczną i cyberprzemoc.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i niektórych innych ustaw przygotowało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Nowelizacja zakłada m.in. zmianę określenia "przemoc w rodzinie" na "przemoc domowa".

Ostateczna proponowana w projekcie definicja przemocy domowej to "jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, mienia, naruszające jej godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienia, krzywdy moralne oraz mające na celu uzyskanie kontroli w zakresie nabywania i korzystania z posiadanych przez tę osobę zasobów ekonomicznych".

Projekt wprowadza definicję "osoby doznającej przemocy domowej i "osobę stosującej przemoc domową", przez którą – jak zaproponowano w projekcie – należy rozumieć zarówno osobę stosującą przemoc domową, jak i osobę, co do której istnieje podejrzenie, że taką przemoc stosuje. Rozszerza krąg osób objętych ochroną na niezamieszkujących razem byłych partnerów oraz dzieci będące świadkami przemocy domowej. Ustanowiony zostanie również standard podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy domowej.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po trzech miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. (PAP)

autorki: Agata Zbieg, Karolina Kropiwiec, Aleksandra Kiełczykowska

agz/ kkr/ ak/ joz/